Op het ogenblik dat we ons programma over intellectueel eigendom en de grote, gevarieerde thema’s die dat met zich meebrengt afronden, is het vonnis in het Zweedse proces dat de supranationale muziek-, video- en filmmaatschappijen hadden aangespannen tegen de site Pirate Bay net uitgesproken: een jaar gevangenis en 2,7 miljoen euro boete voor de 4 oprichters van de meest bekende filesharing-site ter wereld. Het proces wil een precedent stellen. Piraten aan de galg bij de ingang van de haven... Maar ze gaan in beroep omdat ze vertrouwen hebben in een komende politieke overwinning. Dit slechte nieuws herinnert ons brutaal aan het verwoestende misbruik van de verschillende juridische noties die worden gedekt door de term "intellectueel eigendom": auteursrechten, merken, patenten, enz. Het herinnert ons er ook aan hoe zelden de grote media een genuanceerde kijk bieden op de onderwerp, een visie die niet de grote spelers en hun heilige eigendomsrecht naar de mond praat.
"Copyright" is eerst en vooral een onbeperkte bron van inkomsten voor de entertainmentindustrie, een recht dat nog steeds wordt uitgebreid en verlengd. Want, in tegenstelling tot wat de massa-industrieën en hun enkele "trouwe kunstenaars" - vaak multimiljonairs - beweren, brengen deze maar slechts zelden, en dan nog minimaal, geld op voor de grote meerderheid van de kunstenaars. En het veronderstelde gunstige effect op de culturele diversiteit? We moeten maar denken aan het stimuleren van creativiteit en innovatie, of aan het verrijken van onze kennis en welzijn om in te zien dat dat argument geen stand houdt. Er is niet meer voor nodig dan wat gezond verstand om de gevolgen in te beelden van een verstrengde regelgeving en een beperkt gebruik van het culturele en traditionele erfgoed.
Het gaat hier niet alleen om kunst, ook andere belangrijke sectoren, zoals landbouw of gezondheidszorg, zijn bedreigd: de productie van generische geneesmiddelen is beperkt, boeren zijn afhankelijk van bepaalde soorten zaaigoed en de bijhorende pesticiden, enz. En het begrip eigendom wordt niet enkel toegepast op de menselijke creatie, want in een systeem van wereldwijde commercialisering is er niets dat eraan ontsnapt: moleculen, kleuren, planten, DNA-sequenties... Alles kan nu worden voorzien van een patent om zo een fortuin te maken voor de "kapers" in de farmaceutische of de landbouw- en voedingsmiddelenindustrie, multinationals als Monsanto en hun "necrotechnologie"... In ieder geval, het probleem is hetzelfde: een steeds groeiende controle door monopolistische industriële structuren, gedreven door hun eigen winst. Deze verontrustende evolutie wordt bevestigd door de verschillende vrijheidsbeperkende, repressieve wetten die over de hele wereld worden gestemd, in navolging van de Hadopi-wet in Frankrijk of de veiligheidswetten die elke betwisting in de kiem proberen smoren...
Ondanks een verpletterende realiteit zijn we ervan overtuigd dat eigendom vooral een imaginaire notie is die wel zal moeten evolueren of die omvergeworpen zal worden. "Imaginary Property" legt dan ook de nadruk op de verschillende protestbewegingen die ontstaan in verschillende sectoren van de maatschappij, open source-software die onafhankelijk en collectief gemaakt wordt, en nieuwe juridische formules, die meer vrijheid bieden en niet voor commercieel gebruik bedoeld zijn. Er zijn zoveel alternatieven voor de kolonisering van het egoïstische en dodelijke kapitalisme dat de ondergang lijkt tegemoet te gaan... Kom aan boord van het Nova-schip, reis vrij rond en deel. Een maand lang hijsen we een piratenpaviljoen op als eerbetoon aan de vrijbuiters uit alle windstreken zonder wie onze vrijheden, zowel imaginair als concreet, al lang achter slot en grendel zouden zitten!